Poşet kullanımının ücretlendirilmesinin ardından vatandaşlar logolu poşetlerden şikayetçi olmuştu. “Para verdiğim poşette firmanın reklamını yapmam” diyen vatandaşlar adına poşetlerden logoların kaldırılmasını istedi.
1 Ocak’tan itibaren marketlerde satılan poşetler ücretli hale geldi. Artık bütün mağazalar ürünlerin yanında verdikleri poşetler için ücret talep ediyor. Vatandaşlar tarafından sıkça eleştirilen uygulamada en büyük eleştiriyi, ücretli satılan poşetlerin üzerinde firma logolarının bulunması alıyor.
OLUMSUZ ETKİLİYOR
Tahsin Tarhan’ın kanun teklifinde şu ifadeler yer aldı; “Alışverişlerde ve de içine çöp koymak için kullanılan plastik torbaların atıkları karada en az 800 yıl, denizde en az 400 yıl yaşamaktadır. Plastik torbalar ışık altında kimyasal çözülmeye uğramaktadır ve zaman içinde daha küçük ve daha zehirli petro-polimerlere bölünmektedir. Toprağı ve suyu zehirleyen plastik torba atıklarından kaynaklanan mikroskobik zehirli parçacıklar, besin zincirine girerek, doğal hayatı ve canlıları olumsuz yönde etkilemektedir.
DÜNYADAN ÖRNEKLER
Çözüm, plastik torba kullanımının yasaklanması veya kullanımının azaltılmasına yönelik atılacak adımlardır. İşte bu haklı gerekçelerle birçok ülkede plastik torba kullanımı yasaklanmaktadır. Dünya genelinde plastik poşet kullanımının azaltılması için uzun yıllardır çalışmalar yürütülmektedir. Bu bağlamda Amerika Birleşik Devletleri’nin çoğu eyaletinde, Almanya’da İngiltere’de süper marketlerde, İtalya’da plastik poşet kullanımı için ücret uygulaması zorunludur. İtalya’da plastik poşet kullanımı 2011 yılından, Fransa’da süpermarketlerde 2015 yılından beri yasaktır. Bu uygulamalar ile plastik poşet kullanımını yüzde seksene vuran oranlarda düşüş yaşandığı görülmüştür.
HAKSIZ REKLAM
Ülkemizde de; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından uygulamaya koyulan market alışverişlerinde plastik poşetlerin 25 kuruşa satılmasına 1 Ocak 2019 tarihi itibariyle başlanmıştır. Ancak ücret karşılığı satış noktalarından alınan poşetlerde, firma amblem veya logolarının bulunması kamuoyunda tartışmaya neden olmuştur. Vatandaş, kanun değişikliğinden önce; alışveriş yaptığı satış noktalarında ücretsiz olarak ürünle verilen poşetin üzerinde firma reklamının olmasını olağan karşılamaktaydı. Ancak değişiklik sonrası ücretli aldığı poşetin üzerinde hala firma reklamının olmasını haklı gerekçe ile eleştirmektedir. Vatandaşın ücret karşılığı satış noktasından aldığı amblemli poşet, alışveriş yaptığı firmanın haksız bir biçimde firmasının hala reklamını yapmasına olanak tanımaktadır. Bu kanun teklifi; Ücretli poşet uygulamasının, hiçbir amblem veya logo taşımayan poşetlerle yapılmasını amaçlamaktadır.”
Kanun teklifi şöyle;
2872 SAYILI Çevre Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi
MADDE 1- 29/11/2018 tarih ve 2872 sayılı Çevre Kanunun Ek Madde 13 aşağıdaki gibi değiştirilmiştir.
“Kaynakların verimli yönetimi ve plastik poşetlerden kaynaklanan çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla, herhangi reklam unsuru içermeyen(logo v.b) plastik poşetler satış noktalarında kullanıcıya veya tüketiciye ücret karşılığı verilir. Uygulanacak taban ücret 25 kuruştan az olmamak üzere Bakanlıkça oluşturulacak komisyon aracılığı ile belirlenir ve her yıl için güncellenir.
